Warunki nabycia prawa do renty socjalnej

Ustalenie jedynie daty powstania całkowitej niezdolności do pracy nie jest wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy. Nie jest bowiem wykluczone, że wcześniejsze naruszenie sprawności organizmu mogło spowodować późniejszą całkowitą niezdolność do pracy.

Gdyby okazało się, że naruszenie sprawności organizmu pozostaje związku przyczynowym z całkowitą niezdolnością do pracy i powstało w okresach wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy, to ubezpieczony byłby uprawniony do renty socjalnej (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 26 stycznia 2011 r. I UK 240/2010).

Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dla potrzeb renty socjalnej dokonuje lekarz orzecznik ZUS w formie orzeczenia. W tym zakresie odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy art. 12 -14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W orzeczeniu lekarz orzecznik ZUS dokonuje oceny niezdolności do pracy, jej stopnia, ustalenia daty jej powstania oraz trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, jak również związku przyczynowego niezdolności do pracy z określonymi okolicznościami. Orzeczenie takie stanowi podstawę do wydania decyzji w przedmiocie prawa do renty socjalnej: 

• przyznającej prawo do świadczenia (na okres wskazany w orzeczeniu lub na stałe, gdy całkowita niezdolność do pracy ma charakter trwały), jeżeli lekarz orzecznik ZUS stwierdzi całkowitą niezdolność do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu powstałego w którymś ze wskazanych powyżej okresów i spełnione zostaną pozostałe warunki ustawowe, 
• odmawiającej lub wstrzymującej prawo do świadczenia (gdy świadczenie uprzednio podlegało wypłacie), jeżeli lekarz orzecznik ZUS nie stwierdzi całkowitej niezdolności do pracy lub, gdy stwierdzi, że całkowita niezdolność do pracy pozostaje bez związku z naruszeniem sprawności organizmu powstałym, w którymś z okresów. 

Podstawa prawna:
Ustawa o rencie socjalnej ( Dz.U z 2003 Nr 135 poz. 1268 ze zm.).

Przemysław Gogojewicz

Specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
www.gogojewicz.com