Poradnik ZUS: Gdzie płacić składki, gdy firma przenosi się za granicę

Gdy praca za granicą przedłuża się

W sytuacji, gdy praca za granicą przedłuża się ponad 12 miesięcy, osoba może wystąpić o przedłużenie zwolnienia z ubezpieczeń w państwie czasowego prowadzenia działalności, nie dłużej jednak niż na kolejne 12 miesięcy. Z wnioskiem w tej sprawie przedsiębiorca występuje na formularzu E 102 bezpośrednio do instytucji państwa czasowego wykonywania pracy. Po uzyskaniu zgody przedsiębiorca nadal podlega polskiemu systemowi ubezpieczeń na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.

W przypadku, gdy nie zostanie spełniony którykolwiek z warunków poświadczenia formularza E 101, ZUS odmówi jego wystawienia. Wówczas osoba zainteresowana ma możliwości wystąpienia o zastosowanie ustawodawstwa polskiego w trybie wyjątkowym.

Jak skorzystać z trybu wyjątkowego

Jeżeli przedsiębiorca chce skorzystać z trybu wyjątkowego i nadal podlegać polskiemu systemowi zabezpieczenia społecznego, powinna wystąpić z wnioskiem do Departamentu Ubezpieczeń i Składek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w tej sprawie.

Pisemny wniosek powinien zawierać dane osoby prowadzącej działalność na własny rachunek, opis sytuacji związanej z zatrudnieniem wnioskodawcy za granicą (np. poprzednie okresy pracy w krajach Unii w ramach działalności gospodarczej itd.).

Ponadto konieczne jest podanie we wniosku informacji o miejscu i terminie wykonywania pracy za granicą oraz na jakiej podstawie działalność będzie prowadzona, a także jakiego okresu ma dotyczyć zastosowanie trybu wyjątkowego. Ważne jest również wpisanie danych dotyczących zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz opłacania składek.

Decyzję w omawianej sprawie podejmuje właściwa instytucja państwa, w którym przejściowo jest wykonywana praca. Po zajęciu stanowiska instytucja ta informuje polską stronę, która z kolei powiadamia osobę prowadzącą działalność o wynikach porozumienia.