Wypadek przy pracy – pracownicze roszczenia uzupełniające w świetle kodeksu cywilnego

Stosowne odszkodowanie (art. 446 § 3 k.c.) i renta wyrównawcza (444 § 2 k.c.)

Art. 446 § 3 k.c. - Sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.

Art. 444 § 2 k.c. - jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki na powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2010 r. (sygn. akt I PK 88/10, niepubl.)

(powództwo przeciwko zakładowi pracy o odszkodowanie w kwocie 100 tys. zł i rentę wyrównawczą w kwocie 400 zł miesięcznie)

Stan faktyczny:

Powódka - żona zatrudnionego kierowcy w pozwanej spółce, który zginął w wyniku wypadku podczas wykonywania obowiązków pracowniczych. Postępowanie karne w przedmiotowej sprawie wykazało, że zmarłemu nie zapewniono bezpiecznych warunków pracy, narażając go nieumyślnie na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia. Powódka choruje na nowotwór i schorzenia układu krążenia. Utrzymuje się z emerytury w wysokości 921,56 zł miesięcznie;

Sąd stwierdził, że:

• podstawę żądania stosownego odszkodowania (446 § 3 k.c.) stanowią  negatywne emocje (ból, poczucie osamotnienia, krzywdy i zawiedzionych nadziei po śmierci osoby bliskiej) wywołujące osłabienie aktywności życiowej i motywacji do przezwyciężania trudności dnia codziennego, gdyż pogorszyły one dotychczasową sytuację życiową osoby z najbliższego kręgu rodziny;
• jeśli występuje różnica między hipotetycznymi dochodami, którymi dysponowałaby pozostała przy życiu małżonka, a tymi, które ona osiąga, to różnica ta powinna być zniwelowana poprzez rentę wyrównawczą;  
• szkoda, którą kompensuje renta wyrównawcza wobec wdowy nie musi polegać na utracie wszelkich środków utrzymania wskutek śmierci małżonka. Podjęcie przez nią pracy zarobkowej, jak i osiągnięcie samodzielności gospodarczej przez dzieci nie są zdarzeniami powodującymi utratę prawa do renty;
• okoliczności powyższe należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości szkody, którą kompensuje renta;
• renta związana jest ze sferą osobistych interesów człowieka, będących pochodną więzi rodzinnych lub innych silnych więzi emocjonalnych (powódka na podstawie art. 27 k.r.o. znajduje się w kręgu osób uprawnionych do renty na podstawie art. 442 § 2 k.c.); 
• na ocenę zasadności roszczenia o rentę nie ma wpływu zawarcie związku małżeńskiego ,,w wieku emerytalnym" - dla tej oceny nie są istotne okoliczności zawarcia związku małżeńskiego, lecz ustalenie, czy śmierć męża spowodowała zmiany w sytuacji życiowej powódki w aspekcie zasady równej stopy życiowej, a więc stosownie do potrzeb poszkodowanego powódki oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego.

Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.

Renta wyrównawcza - art. 444 § 2 k.c.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2011 r. (sygn. akt I PK 150/10, niepubl.)

(powództwo przeciwko zakładowi pracy o podwyższenie renty wyrównawczej z kwoty 951,94 zł miesięcznie do kwoty 2 000 zł miesięcznie)

Stan faktyczny:

W grudniu 2002 r. powód uległ wypadkowi przy pracy, na skutek którego stal się częściowo niezdolny do pracy. Stwierdzono u niego 40% uszczerbek na zdrowiu. Od 2006 r. powód pobiera rentę wyrównawczą w wysokości 951, 94 zł miesięcznie, a także rentę inwalidzką z tytułu częściowej niezdolności do pracy w wysokości 539,48 zł netto. W toku postępowania powód otrzymał w ramach propozycji ugodowych ofertę pracy na trzech stanowiskach, w tym na stanowisku sprzątacza. Powód propozycje odrzucił ze względu na jego wyższe ambicje i kwalifikacje.

Sąd stwierdził, że:

• przy ustaleniu renty chodzi o zrekompensowanie szkody przyszłej;
• utrudnione jest określenie rozmiarów szkody w sytuacji częściowej niezdolności do pracy;
• szkoda powinna być oceniana konkretnie przez określenie gospodarczych następstw nieszczęśliwego wypadku (nie zaś abstrakcyjnie - poprzez procent niezdolności do pracy);
• podstawa obliczenia szkody to ustalenie faktycznych możliwości poszkodowanego;
• należy ustalić zarobki, jakie poszkodowany osiągnąłby przypuszczalnie, gdyby mu szkody nie wyrządzono, zestawiając je z zarobkami jakie poszkodowany może osiągnąć;
• poszkodowany nie może uchylać się od oferowanego mu zatrudnienia, powinien dostosować  się do zmienionych warunków, podjąć także pracę niżej kwalifikowaną i poszukiwać pracy wykorzystując dostępne instrumenty rynku pracy, wspierające zatrudnienie;
• brak aktywnego poszukiwania pracy może być ocenione jako przyczynienie się do powstania szkody i prowadzić do obniżenia renty; 
• wysokość renty powinna być dostosowana do konkretnych okoliczności; wykluczony jest automatyzm, standaryzacja;
• podstawą ustalenia renty ad casum powinna być ocena, nie tylko faktu wystąpienia z propozycją zatrudnienia, ale także ocena czy poszkodowany mógł ze względów zdrowotnych przyjąć tę konkretną propozycję, w jakim zakresie i jak byłaby ona opłacalna.

Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

• Nasza propozycja
  2015-02-16 16:49 poniedziałek ~Paweł | [+] odpowiedz
  Nie czekaj przyjmij pomocną dłoń! Uległeś wypadkowi?Doznałeś obrażeń?Nie czekaj zgłoś się już dziś!!!Przyjmujemy zgłoszenia od osób które uległy wypadkowi 20 lat wstecz!!! Jesteśmy profe... czytaj dalej »