Z kolei nowa emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, której kwota jest niższa od kwoty najniższej polskiej emerytury, podlega
podwyższeniu do kwoty najniższej emerytury pod warunkiem, że osoba zainteresowana udowodni okresy ubezpieczenia (okresy składkowe i nieskładkowe) w Polsce, wynoszące 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn.
W przypadku osób zamieszkałych w Polsce, które warunek posiadania wymaganych okresów ubezpieczenia –20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn –spełniają dopiero po uwzględnieniu zagranicznych okresów ubezpieczenia (lub zamieszkania) przebytych w państwach członkowskich,
dopłatę do minimum stanowi różnica między kwotą najniższej polskiej emerytury a sumą kwot polskiej emerytury i zagranicznej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy pobieranych przez te osoby.
Na przykład 60-letniej kobiecie, urodzonej w 1949 r., zamieszkałej w Polsce, posiadającej 10-letni okres ubezpieczenia w Polsce oraz 15-letni okres ubezpieczenia we Włoszech, której ZUS ustalił nową emeryturę z FUS w kwocie niższej od najniższej polskiej emerytury, obliczona zostanie dopłata do kwoty najniższej polskiej emerytury. Dopłatę tę stanowi różnica między kwotą najniższej polskiej emerytury a sumą kwot polskiej emerytury i włoskiej emerytury otrzymywanych przez zainteresowaną.
W przypadku osoby zamieszkałej w Polsce, posiadającej okresy Ubezpieczenia w Polsce i okresy ubezpieczenia lub zamieszkania w innych państwach członkowskich wynoszące łącznie co najmniej 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn, której ZUS ustalił nową emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w kwocie niższej niż najniższa polska emerytura, a która uprawniona jest również do okresowej emerytury kapitałowej3, dopłatę do kwoty najniższej polskiej emerytury stanowi różnica między kwotą najniższej emerytury a sumą kwot nowej emerytury z FUS, okresowej emerytury kapitałowej oraz zagranicznej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.
Okresy ubezpieczenia (zamieszkania) krótsze niż 1 rok
Jeżeli osoba posiada w jakimś państwie członkowskim okres ubezpieczenia (zamieszkania) wynoszący mniej niż rok, w państwie tym
nie ustala się jej prawa do emerytury, jeżeli przepisy tego państwa nie przewidują przyznawania emerytury z tytułu tak krótkiego okresu ubezpieczenia (zamieszkania).
Okres ten jednak nie przepada, bowiem w razie przyznania emerytury przez instytucję innego państwa członkowskiego jest ona zobowiązana uwzględnić także ten krótki zagraniczny okres przy obliczaniu wysokości własnego świadczenia.
Powyższa reguła ma zastosowanie przy obliczaniu emerytury z ZUS, której wysokość zależy od długości okresów ubezpieczenia. Oznacza to, że
przy obliczaniu tej emerytury ZUS uwzględnia zagraniczny okres ubezpieczenia (zamieszkania) w państwie członkowskim krótszy niż rok, za który nie przysługuje świadczenie w tym państwie, i wypłaca świadczenie za ten okres.
Jeśli zatem osoba ubiegająca się o emeryturę oprócz okresów pracy (ubezpieczenia) w Polsce posiada także okres ubezpieczenia krótszy niż rok na Litwie, za który na podstawie przepisów litewskich nie przysługuje jej emerytura lub renta, to w razie przyznania emerytury w Polsce ZUS uwzględni w wysokości świadczenia także ten litewski okres ubezpieczenia.
W przypadku nowej emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, której wysokość nie zależy od długości okresów ubezpieczenia, powyższa reguła ma zastosowanie wyłącznie przy ustalaniu kapitału początkowego za okresy sprzed 1 stycznia 1999 r.
Waldemar Grzegorczyk, ZUS