Proporcjonalne obliczenie emerytury ustalonej z uwzględnieniem zagranicznych okresów ubezpieczenia lub zamieszkania przebytych w państwach członkowskich
Jeżeli do uzyskania prawa do emerytury w danym państwie członkowskim konieczne jest uwzględnienie zagranicznych okresów ubezpieczenia (zamieszkania) przebytych przez daną osobę w innych państwach członkowskich, to wysokość emerytury oblicza się w następujący sposób:
-
najpierw instytucja państwa ustalającego emeryturę oblicza teoretyczną (pełną) kwotę emerytury, jaka przysługiwałaby danej osobie, gdyby wszystkie jej okresy Ubezpieczenia (zamieszkania) zostały przebyte w państwie ustalającym świadczenie,
-
następnie, na podstawie kwoty teoretycznej instytucja ta oblicza rzeczywistą (częściową) kwotę emerytury, odpowiadającą stosunkowi okresów ubezpieczenia (zamieszkania) przebytych w państwie ustalającym świadczenie do sumy okresów ubezpieczenia (zamieszkania) przebytych we wszystkich branych pod uwagę państwach członkowskich.
Tak obliczona kwota emerytury proporcjonalnej
stanowi kwotę świadczenia należną osobie zainteresowanej.
Według powyższych zasad ustalana jest wysokość emerytury z ZUS, do której prawo zależy od długości okresów ubezpieczenia, osobom, którym przy ustalaniu tego prawa uwzględnione zostały zagraniczne okresy ubezpieczenia (zamieszkania)
przebyte w państwach członkowskich albo którym uwzględnienie okresów zagranicznych przy obliczaniu wysokości emerytury da wyższą kwotę świadczenia.
Ustalanie kwoty teoretycznej (pełnej) emerytury, w opisanym wyżej przypadku,
następuje z uwzględnieniem następujących składników:
-
24% kwoty bazowej,
-
po 1,3% podstawy wymiaru emerytury za każdy pełny rok okresów składkowych w Polsce i okresów ubezpieczenia lub zamieszkania (składkowych) za granicą w państwach członkowskich – z uwzględnieniem pełnych miesięcy,
-
po 0,7% podstawy wymiaru emerytury za każdy pełny rok okresów nieskładkowych w Polsce i okresów zrównanych z okresem ubezpieczenia (nieskładkowych) za granicą w państwach członkowskich – z uwzględnieniem pełnych miesięcy.
Następnie na podstawie kwoty teoretycznej (pełnej) emerytury,
obliczonej według podanych wyżej zasad, ustalana jest rzeczywista (częściowa) kwota emerytury z ZUS, odpowiadająca stosunkowi polskich okresów ubezpieczenia do sumy polskich i zagranicznych okresów ubezpieczenia (zamieszkania) przebytych w państwach członkowskich.
Na przykład, jeśli mężczyźnie urodzonemu przed 1 stycznia 1949 r. ZUS ustalił emeryturę na podstawie 15 lat polskich okresów ubezpieczenia oraz po uwzględnieniu 10 lat okresów ubezpieczenia w Belgii, polska emerytura obliczona zostanie w następujący sposób:
-
najpierw ZUS obliczy kwotę teoretyczną (pełną) emerytury, jaką zainteresowany uzyskałby, gdyby łączny okres ubezpieczenia wynoszący 25 lat (w Polsce i w Belgii) został przebyty w Polsce,
-
następnie, na podstawie kwoty teoretycznej, zostanie obliczona przez ZUS rzeczywista
-
(częściowa) kwota emerytury, odpowiadająca stosunkowi polskich okresów Ubezpieczenia do sumy polskich i belgijskich okresów ubezpieczenia; w tym przypadku będzie to 15/25 kwotyteoretycznej, ponieważ osoba zainteresowana posiada 15-letni okres ubezpieczenia w Polsce, natomiast łącznie, w Polsce i w Belgii – 25-letni okres ubezpieczenia.
ZUS przyzna osobie zainteresowanej ustaloną w ten sposób proporcjonalną emeryturę. Powyższe zasady nie mają zastosowania przy ustalaniu nowej emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do której prawo i wysokość nie zależą od długości okresów ubezpieczenia.
Wysokość nowej emerytury ustalana jest wyłącznie na podstawie polskich okresów ubezpieczenia, bez uwzględniania zagranicznych okresów ubezpieczenia (zamieszkania) przebytych w innych państwach członkowskich.